Ulusal Bilim Vakfı’nın (NSF) Finansal ve Politikalarındaki Değişiklikler
Nisan ayının başında, Ulusal Bilim Vakfı (NSF) tarafından yapılan şaşırtıcı ve tartışmalı açıklamalar gündemi değiştirdi. Kurum, yüzlerce araştırma fonunu durdurma kararı alarak, toplamda 1.753 hibeyi iptal etti ve bu iptaller toplamda yaklaşık 1,4 milyar dolarlık fon kaybına yol açtı. Aynı zamanda, araştırmacıların laboratuvar faaliyetlerinin sürdürülebilmesi için önemli bir gider kalemi olan dolaylı giderler üzerindeki %15’lik sınır da getirildi. Bu sınırlama, başlangıçta 13 Haziran’a kadar geçici olarak askıya alınsa da, bilim dünyasında büyük bir endişe ve tartışma yarattı.
Ulusal Güvenlik, Ekonomi ve Halk Sağlığı Üzerindeki Tehditler
Bu yeni politikaların, ülkenin temel güvenlik, ekonomik istikrar ve halk sağlığı açısından ciddi tehditler oluşturduğu yönünde güçlü endişeler dile getiriliyor. New York Başsavcısı Letitia James ve Hawaii Başsavcı Anne Lopez liderliğinde açılan davada, eyaletler, Trump yönetiminin NSF’ye yönelik bu politikalarının yasa dışı olduğunu öne sürdü. James’in ofisinden yapılan açıklamada, bu adımların “ulusal güvenlik, ekonomiyi ve halk sağlığını ciddi anlamda tehlikeye attığı” vurgulandı. Eyaletler, Başkanlık emirleri yerine, bu değişikliklerin Kongre kararıyla yapılması gerektiği görüşünde birleşiyor. Ayrıca, NSF’nin temel misyonlarından biri olan, bilim ve mühendislik alanlarında kadınların ve az temsil edilen grupların katılımını artırma hedefi de bu süreçte gözden kaçmıyor.
Trump Yönetimi’nin DEIA ve Dezenformasyonla Mücadele Çabaları
Trump’ın imza attığı kararname, özellikle Diversity, Equity, Inclusion and Accessibility (DEIA) projelerini ve “dezenformasyonla mücadele” başlıklı girişimleri hedef alıyor. Bu adımlar, bilimsel özgürlük ile siyasi müdahaleyi birbirine karıştıran ve ifade özgürlüğünü tehdit eden girişimler olarak eleştiriliyor. Bu durum, bilimsel çalışmaların ve akademik özgürlüklerin giderek siyasi odaklı bir müdahale alanına dönüşmesine neden oluyor.
Bilim Topluluğunun Direnişi ve Profesyonel Çekişmeler
Birçok araştırmacı, kurum ve akademik dernek, bu politikaların bilimsel süreci olumsuz etkilediği konusunda ortak bir endişe taşıyor. Bu gelişmeler üzerine, NSF Başkanı Sethuraman Panchanathan, görev süresi sona ermeden 16 ay önce istifa etti. Veda mesajında, “Ajansın kritik misyonunu en iyi şekilde sürdürdüm. Artık bayrağı devretme zamanı geldi” ifadeleriyle, yaşanan değişimlerin bilimin ilerlemesine gölge düşürdüğünü belirtti.
Yüzde 55’lik Bütçe Kesintisi ve İşten Çıkarmalar
Trump yönetimi, ayrıca NSF’nin bütçesinde %55 oranında kesinti öngören öneriyi gündeme taşıdı. Bu kesintilerin, bilimsel çalışmaların durmasına ve kitlesel işten çıkarmalara neden olabileceği korkusu artarken, eyaletler arasında özellikle Demokrat çoğunluklu olanlar, bu politikalara karşı duruş sergiliyor. Davaya katılan eyaletler arasında New York, Kaliforniya, Colorado, Hawaii, Illinois, Maryland, Massachusetts, Nevada, Oregon ve Washington gibi devletler bulunuyor.
Sağlık Politikasındaki Değişiklikler ve Hukuki Çatışmalar
Bu davalar, 5 Mayıs’ta 19 eyalet ve Washington D.C. tarafından açılan, Trump yönetiminin Sağlık Bakanlığı’nın yeniden yapılandırılması planlarına karşı yürütülen diğer hukuki mücadelelerle benzerlik gösteriyor. Bu çerçevede, düşük gelirli aileler, engelli çocuklar ve evsiz gençler gibi hassas gruplara hizmet sunan bölge ofislerinin kapatılması veya küçültülmesi konusunda ciddi kaygılar dile getiriliyor.
